Leczenie choroby okluzyjnej
Czym jest choroba okluzyjna?
Choroba okluzyjna jest ściśle powiązana z dysfunkcją układu żucia, na który składają się: zęby, mięśnie oraz staw skroniowo-żuchwowy. Nieprawidłowości w funkcjonowaniu któregoś z tych elementów prowadzą do niewłaściwego kontaktu zębów szczęki i żuchwy. Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest ciągłe napięcie mięśni oraz ścieranie się zębów, co prowadzi do stopniowej degradacji układu żucia. Dlatego niezwykle ważne jest, by jak najszybciej podjąć leczenie, które pozwoli zapobiec wielu bardzo poważnym następstwom tej choroby.
Do głównych przyczyn jej powstawania należą m.in. wady ortodontyczne, braki w uzębieniu, nieprawidłowo wyżynające się ósemki, złe wypełnienia zębów, nieodpowiednio dopasowane uzupełnienia protetyczne (licówki, korony czy mosty protetyczne), luki w uzębieniu oraz czynniki stresogenne.
Choroba okluzyjna może mieć wiele przyczyn, dlatego podstawą jest właściwa diagnostyka, na podstawie której lekarz może zaproponować najbardziej skuteczne metody leczenia, których celem jest dotarcie do źródła problemu.
Objawy choroby okluzyjnej
Zdaniem wielu stomatologów choroba okluzyjna, pomimo iż jest dość powszechna, to wciąż jest niezwykle rzadko leczona. Jakie są tego przyczyny? Z pewnością wiele osób cierpiących z powodu jej objawów, nawet nie wie o istnieniu tego schorzenia, w związku z tym nie zgłasza się na leczenie.
Warto zatem wyszczególnić jej najbardziej charakterystyczne symptomy, które powinny być dla sygnałem ostrzegawczym i skłonić nas do wizyty w klinice stomatologicznej. Należą do nich m.in.:
- nawracające bóle głowy niewiadomego pochodzenia;
- starte powierzchnie zębów;
- przemieszczenia i ruchomość zębów;
- ból w trakcie nagryzania;
- rozsunięte i wychylone do przodu zęby;
- nadwrażliwość zębów;
- ubytki przyszyjkowe zębów;
- sztywność szczęki po przebudzeniu;
- trzaski w stawie skroniowo-żuchwowym;
- zgrzytanie zębami i nadmierne ich zaciskanie.
Objawy te mogą występować pojedynczo, dlatego w przypadku pojawienie się któregoś z nich, warto zgłosić się na wizytę do kliniki stomatologicznej , co pozwoli zahamować rozwój choroby, zniweluje bolesne dolegliwości i poprawi codzienne funkcjonowanie.
Diagnostyka choroby okluzyjnej
Choroba okluzyjna wymaga kompleksowego leczenia i zastosowania różnych metod, dlatego też kluczową rolę odgrywa prawidłowa diagnostyka. Podstawą rozpoczęcia postępowania terapeutycznego jest tzw. analiza okluzyjna czyli badania obrazowe – zdjęcia twarzy i uzębienia pod różnym kątem. Często lekarz zleca również wykonanie tomografii komputerowej, co pozwala na dokładny pomiar kąta nachylenia szczęki. W razie potrzeby wykonywane są również badania periodontologiczne oraz badania USG stawu skroniowo-żuchwowego.
Na pierwszej wizycie lekarz przeprowadza drobiazgowy wywiad lekarski w celu ustalenia przyczyn powstania choroby okluzyjnej oraz eliminacji złych nawyków Pacjenta, mających wpływ na okluzję.
Na tym etapie od Pacjenta pobiera się wyciski szczęki oraz przeprowadza pomniejsze badania czynnościowe. Ważnym elementem diagnostycznym jest deprogramacja Koisa, czyli badanie specjalistyczną, ruchomą platformą, oceniającą stabilność i jakość zgryzu. Komplet badań umożliwia ustalenie przyczyn nieprawidłowej okluzji i w kolejnym kroku zaplanowanie kompleksowego leczenia choroby okluzyjnej.
Przywrócenie właściwej relacji zębów przy chorobie okluzyjnej wymaga specjalistycznej wiedzy z wąskiej dziedziny stomatologii oraz przemyślanego zaplanowania kolejnych etapów terapii. Dlatego ważna jest wzajemna współpraca poszczególnych specjalistów i drużynowe podejście do leczenia, co pozwoli wyeliminować źródło problemu i dobrać najbardziej efektywną metodę terapii.
Metody leczenia choroby okluzyjnej
Istnieje kilka sposobów leczenia choroby okluzyjnej. Jednak warto podkreślić, iż ma ono charakter kompleksowy i jest dobierane indywidualnie do uwarunkowań zdrowotnych konkretnego Pacjenta. Jeżeli jej rozpoznanie nastąpi na wczesnym etapie, zwykle wystarczy tzw. ekwilibracja, czyli dopasowanie zębów do siebie przy wykonaniu zabiegów w obrębie szkliwa i obecnych wypełnień. Najczęściej jest to kształtowanie zębów poprzez odbudowę ubytków zęba, założenie nowych koron lub w przypadku braku zęba uzupełnienie np. przy pomocy implantu czy rekonstrukcji protetycznych. Następnie dokonywana jest korekta wady zgryzu, której celem jest ustawienie zębów we właściwej pozycji.
Wysoką skuteczność w łagodzeniu objawów choroby okluzyjnej uzyskuje się również dzięki szynoterapii (terapii szyną okluzyjną), której zadaniem jest rozluźnienie szczęk oraz zmniejszenie bólu i napięcia stawu skroniowo-żuchwowego. Przezroczysta szyna zgryzowa zakładana jest na noc na zęby, co ma również zapobieganiu nocnemu zgrzytaniu zębami, które prowadzi do ich uszkodzenia.
Najbardziej skomplikowane przypadki choroby okluzyjnej (przy zbyt wysuniętym bądź cofniętym podbródku) wymagają leczenia z zakresu chirurgii ortognatycznej. Polegają one na zmianie położenia struktur kostnych, obejmujących nie tylko szczęki, ale także nos, podbródek, a nawet oczodoły i kości pokrywy czaszki. Dzięki zaawansowanej technologii, tego rodzaju zabiegi wykonuje się przez jamę ustną, bez pozostawiania na twarzy śladów działalności chirurga.
Zobacz efekty leczenia naszych Pacjentów
Pani Ewelina kilka lat temu straciła dolne trzonowce. Ponieważ zrezygnowała z ich natychmiastowej odbudowy i utrzymywała ubytek przez dłuższy czas, pozostałe zęby dolnego łuku uległy przeciążeniu oraz starły się. Dodatkowy problem stanowiły widoczne recesje dziąsłowe wynikające ze wspomnianego przeciążenia.
W pierwszym etapie leczenia określiliśmy nowe warunki zwarciowe i wyznaczyliśmy jego wysokość. Uszkodzone zęby odbudowaliśmy materiałem kompozytowym (bondingiem), co zapewniło im naturalny wygląd. Brak zębów odbudowaliśmy pracami protetycznymi na implantach stomatologicznych. Zwieńczenie leczenia stanowiło pokrycie recesji dziąsłowych w okolicy siekaczy. Cały proces przeprowadził lek. dent. Dominik Trojanowski.
Pacjentka przyleciała do nas aż ze Szkocji, gdyż chciała podjąć się kompleksowego leczenia. Na pierwszych wizytach zostały założone implanty zębów bocznych oraz jednego zęba przedniego. Kolejnym etapem postępowania była deprogramacja zgryzu i odtworzenie nowych warunków zwarciowych. Na tym etapie zrekonstruowano wszystkie zęby boczne oraz dolne przednie wykorzystując materiał kompozytowy, czyli tzw. bonding. Zwieńczeniem leczenia było wykonanie protetycznej rekonstrukcji zębów przednich poprzez wykonanie licówek cyrkonowych i koron cyrkonowych za zębach Pacjentki, a także koron cyrkonowych na niektórych implantach. Pacjentka oczekuje jeszcze na obciążenie implantów zębów bocznych. U Pacjentki wykonano również laserową korektę dziąsła, co można zobaczyć na zdjęciach zrobionych bezpośrednio po zabiegu – czas regeneracji po korekcie wynosi około 10 dni.
Czym grozi nieleczona choroba okluzyjna?
Nieleczona choroba okluzyjna może mieć bardzo poważne konsekwencje zdrowotne, rzutujące na cały organizm. Należą do nich m.in.:
- chroniczny ból głowy, pleców i karku
- ścieranie i niszczenie się zębów oraz ich przesuwanie, co może doprowadzić do utraty zębów, a nawet kości
- niszczenie plomb i uzupełnień protetycznych (koron i mostów)
- narastanie dolegliwości bólowych przy nagryzaniu
- rozwój paradontozy
- zaburzenia słuchu
- ubytki przyszyjkowe zębów i ich nadwrażliwość na zmiany temperatur
Warto pamiętać, że choroba okluzyjna sama nie przejdzie, a co więcej, jej objawy nasilają się wraz z wiekiem. Dlatego warto jak najszybciej zgłosić się na leczenie, które w pierwszej fazie pomoże złagodzić bolesne dolegliwości, a następnie pozwoli wyeliminować ich przyczynę, by odzyskać pełną sprawność w jamie ustnej i na nowo cieszyć się pięknym i zdrowym uśmiechem.
